موضوع آن نوشتار پرسش از چگونگی تحلیل نوروز در ساحت فکر کردن و اندیشیدن انقلاب اسلامی با محوریت اندیشهی حضرت آیتالله خامنهای می باشد. آن بررسی کردن در وهلهی اول در پی بازشناسی تحلیل نوروز از خاستگاه و همچنین در انقلاب اسلامی ایران می باشد و همچنین بر فرصت فرهنگی و اجتماعی- انسانی تأکید دارد که سنت نوروز به دست میدهد. در سطح کلانتر ولی باید توجه داشت میقدرت آن تحلیل را به مثابهی یک نشانه/ الگو در تحلیلهای هویتی و همچنین نسبت «اسلام» و همچنین «انقلاب» با امر ملی (و همچنین سنتهای ملی) یا «ایران» در نظر گرفت.
مناسبات اسلام و همچنین ایران یکی از مهمترین مسألههای هویتی یک و همچنین نیم سدهی اخیر جامعهی ایرانی بوده می باشد. معادلهای که از حدود نیم سده پیش با افزوده شدن متغیر انقلاب وجوه بدیع و همچنین متمایزی یافته می باشد. معادلهای که حل آن هم ظرفیتی ذوابعاد را در سطوح هویتی تثبیت میکند و همچنین عدم حل آن هم چندپارگی هویتی را در پی خواهد داشت.
چیستی و همچنین تطور نوروز
نوروز شامل مضامینی می باشد که طول سال شمسیهایی چند، دستمایهی ارائهی تحلیلهای گوناگونی در سخنان رهبر انقلاب بوده می باشد. عطف به خاستگاه و همچنین جایگاه حقیقی آیتالله خامنهای در اندیشهی اسلامی معاصر، ادبیاتی که از خلال آن تحلیلها فراهم آمده یک تجربهی نظری بیبدیل می باشد؛ چرا که در خصوص موضوع نوروز جهت فکر کردن و اندیشیدن اجتهادی-اسلامی کمتر اندیشهورزی شده می باشد.
با مروری گذرا بر بیانات آیتالله خامنهای با دو سطح از تحلیل پیرامون نوروز مواجه می شویم. در سطح اول مسألهگونگی نوروز مطرح می باشد. منظری که ایشان به تحلیل نوروز میگشاید، منتهی به نوزایی معنای نوروز میمی شود. در آن سطح از تحلیل ایشان به فلسفهی بودن و همچنین شدن نوروز میپردازند. چیستی نوروز یا روزِنو را با استدلالهایی برخاسته از ادبیات روایی شرح میدهند۱ و همچنین بر آن نقطه تأکید دارند که «نظم نوروز» یک تطور معنایی داشته و همچنین از معنایی باستانی(سلطنتی و همچنین شاهنشاهی) به یک معنای مردمی- اسلامی رسیده می باشد.۲ حسب تأکیدی که آن تحلیل بر پرسش از چیستی فلسفی و همچنین چگونگی تاریخی آن سنت دارد؛ نوروز از روزمرگی خارج شده و همچنین به یک ظرفیت انسانی و همچنین فرهنگی و اجتماعی تغییر پیدا کردن میمی شود. بر آن اساس نوروز فرصتی می باشد جهت ارزیابی و همچنین اندشیدن به خود انسانی و همچنین پیوستن به غیره ای فرهنگی و اجتماعی.
سطوح معنایی نوروز
سطح دوم تحلیلی که بر اساس بیانات آیتالله خامنهای در موردی نوروز قابل پیگیری می باشد، در واقع نگرهای می باشد پیرامون چیستی و همچنین چگونگی نوروز که در پاسخ به پرسش سطح اول تحلیل مطرح می می شود. در تحلیل آیتالله خامنهای نوروز دستکم حامل سه لایهی معنایی می باشد که در طول تاریخ بر نوروز و همچنین بریکدیگر مترتب شده می باشد. سطح اول خاستگاه ملی آن آیین می باشد. اصل نوروز یک آوردهی دینی نبوده می باشد.۳ انسان ایرانی و همچنین به تعبیر دقیقتر «شرقی»، پیش از ظهور و همچنین شکلگیری دعوت اسلامی، نوروز را به عنوان مبدأ تاریخ خود قرار داده می باشد. آن جهت ملتهایی که نوروز را مبدأ تاریخ قرار دادهاند یک «امتیاز» می باشد چرا که نوروز در ذات خود واجد و همچنین حامل معنا و همچنین ارزشهای مهم انسانی می باشد.۴ با آن حال دشوار نیست که درک کنیم در جوامع پادشاهی وقت، نوورز به مثابه یک سنت/ نهاد فرهنگی و اجتماعیِ پرنفوذ تا چه مقدار و اندازه و میزان متأثر اقتدار و قدرتهای حاکم بوده می باشد. حکومتهای پی در پی شاهنشاهی به نوروز معنایی سلطنتی بخشیده بودند.۵ با آن حال اسلام به مثابه جهانبینی و همچنین آیین جدید و همچنین مورد پذیرش شهروندان و مردم شهر ایران، با آن سنت فرهنگی و اجتماعی برخورد حذفی ندارد۶، آن هم را به رسمیت میشناسد ولی در عین حال از زوائد حاصلِ سیطرهی نهاد سلطنت رهایی میبخشد و همچنین بر اساس ظرفیتهای ذاتی آن هم۷، ارزشهای متعالی و همچنین توحیدی را در چارچوب سنت نوروز بسط میبخشد. بنابراین لایهی دیگر معنای نوروز کنونی، سطح معنوی- دینی آن هم می باشد که با اسلامیشدن نوروز شکوفا میمی شود.
بر وفق سطح اسلامی از معنای نوروز، آن سنت در تمام ساحات چهارگانهای که آموزههای ادیان تأیید، گسترش مییابد. وجهی همت عملی و همچنین آموزههای نظری ادیان، و همچنین اسلام به عنوان اکمل ادیان، حول چهار محور اساسی ارتباط انسان قابل صورتبندی می باشد. آن سطوح چهارگانه عبارتند از ارتباط و رابطهی انسان با «خود»، «خداوند تبارک و تعالی»، «غیره ای» و همچنین «طبیعت». همچنین محور سوم (ارتباط و رابطه با غیره ای) در ضمن استدلالهایی مبسوط در حکمت عملی به دو سطح منزل(خانواده) و همچنین مدن(جامعه) تقسیم میمی شود. اسلام نوروز را در تمام آن چهار یا پنج حوزهی حیات انسانی تأیید می کند و همچنین یا معنا میبخشد. بر اساس سنت نوروز، روزگار نو با آن موارد همراه می باشد: توجه و همچنین رسیدگی مادی و همچنین معنوی به خود (محاسبه رفتارها۸ و همچنین آراستگی ظاهری۹)، نیایش با خداوند تبارک و تعالی۱۰ و همچنین زیارت اولیاءالهی۱۱، ارتباط با دیگران خانوادگی (صله ارحام) ارتباط با دیگران فرهنگی و اجتماعی (صله احباب)۱۲و همچنین نزدیکی به طبیعت۱۳. معنای نوروز با آن گستره شامل تمامی آن روابط میمی شود.
نگاره شماره یک: اسلام سنت فرهنگی و اجتماعی نوروز را نفی نمی کند؛
آن هم را از بند سلطنت رهایی بخشیده، به شهروندان و مردم شهر بازمیگرداند و همچنین در تمام
حوزههای چهارگانهی مورد اهتمام ادیان تأیید کرده و همچنین معنایی جدید میبخشید.
سطح دیگر ولی باید توجه داشت دلالتهای انقلابی می باشد که نوروز در آن نیم قرن اخیر به خود دیده می باشد. آغاز آن سطح از معنا همزاد با انقلاب اسلامی بود؛ از نوروز ۱۳۴۲ و همچنین هنگام و زمانی که که سخنرانی «حاجآقا روحالله» در مسجد اعظم قم آن گونه آغاز شد: «امسال ما عید نداریم و همچنین آن عید را عزاى ملى اعلام مىکنیم»۱۴. انقلاب در نسبت دادن معانی جدید به نوروز از متناقضترین معنا شروع کرده بود؛ از عزا. بعدها که امام و پیشوا خمینی نسبت نوروز و همچنین انقلاب را اکثرا و بیشتر توضیح داد، مشخص شد آن تلاقی فراتر از یک رخداد اتفاقی، شامل یک همسنخی معرفتی نیز میمی شود.
یکی از مهمترین خطوط نطقها و همچنین نوشتههای امام و پیشوا خمینی در سال شمسیهای منتهی به پیروزی انقلاب و همچنین بعد از آن هم، تأکید و همچنین تکرار بر چیستی «انقلاب اسلامی» بود. در آن ارتباط و رابطه امام و پیشوا خمینی بر مفاهیمی همچون «انقلاب باطنی»۱۵، «تحول درونی»۱۶، «انقلاب انسانی»۱۷ و همچنین مانند آنها تأکید میکردند. ایشان آن استدلال را پیش میکشیدند که ابتدا با یک انقلاب الهی در درون انسانها، انسانی متمایزی خلق شده می باشد؛ یک انسانِ انقلابی که موتور محرکهی تاریخ انقلاب می باشد و همچنین انقلابِ درون خود را در سطح فرهنگی و اجتماعی نیزبازتولید میکند. نوروز هم جهت امام و پیشوا خمینی ارجاع روشنی به آن تصویر و همچنین تحلیل از انقلاب داشت: مقلب القلوب و همچنین الابصار آن هم اسم الهی بود که انقلاب اسلامی را ممکن ساخته بود؛ از آن رو نوروز فرصت بازتولید آن تحول به حساب میآمد.۱۸
آن معنا از نوروز در سخنان رهبر انقلاب هم بسط و همچنین شرح ویژه ای یافته می باشد. ایشان نیز در شرح و همچنین تداوم فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن امام و پیشوا خمینی انقلاب اسلامی را محصول تحول انسانی و همچنین درونی میدانند۱۹و همچنین نوروز را فرصتی جهت بازتولید تحول درونی۲۰. در سطح دیگر ولی باید توجه داشت بازتعریفی از مناسبت نوروز مطرح میمی شود که طی آن هم نوروز جهت انسانهایی که سطوحی از آن تحول درونی را تجربه کردهاند، به مثابه یک سنت فرهنگی و اجتماعی- انقلابی مطرح میمی شود. آن بازتعریف عمدتاً طی سه فرایند روی میدهد: «پیام آغاز سال شمسی» رهبر انقلاب به مثابه یک چارچوب و همچنین جهتگیری کلان جهت حرکت انقلاب در سال شمسی جدید می باشد.۲۱ «سنت نامگذاری سال شمسیها»۲۲ که طی حدود دو دهه، تجربهی جدیدی را در سیاستگذاری عمومی انقلاب اسلامی شکل داده می باشد۲۳ و همچنین البته «سنت سخنرانی آغاز سال شمسی نو» در پایتخت معنوی ایران، بارگاه امام و پیشوا رضا (علیهالسلام)؛ که بیش از یک دهه تداوم داشته می باشد.۲۴ تحلیلی اجمالی از محتوای آن سه حرکت نشان میدهد مهمترین مسائل جاری انقلاب اسلامی و همچنین جهتگیری های کلی مرتبط با آن مسألهها، مهمترین مضمون آن سخنرانی را تشکیل میدهد. به آن ترتیب نوروز فرصتی جهت بازتولید انسان و همچنین جامعهی انقلابی می باشد و همچنین آن معنای جدیدی می باشد که سنت نوروز در ساحت انقلاب اسلامی ایران بدان دست یافته می باشد.

نگاره شماره دو: هستهی معناییِ سنت نوروز
در ساحت انقلاب اسلامی ایران فربه شده
می باشد و همچنین به ترتیب با سه لایه از دلالتهای مفهومی
ایرانی، اسلامی و همچنین انقلابی در بر گرفته میمی شود.
بنابراین میقدرت گفت طی پنج دههی اخیر در ساحت انقلاب و همچنین با محوریت بزرگان و رهبران آن هم، نوروز از حالت یک سنت تکرار شونده فراتر رفته و همچنین موضوع اندیشهورزی قرار گرفته می باشد. توجه به چیستی و همچنین تطور نوروز، ظرفیت معنایی آن هم را فعال کرده می باشد. در سایهی آن اندیشهورزیها معانی سنت نوروز فربهتر شده می باشد به گونهای که در حال حاضر میقدرت آن هم را حامل سه لایهی ایرانی، اسلامی و همچنین انقلابی جهت نوروز دانست.
نوروز: تلاقی ایران، اسلام انقلاب
با اشاراتی که پیرامون لایهها، معانی و همچنین سطوح سنت نوروز در ساحت انقلاب اسلامی ایران آمد؛ میتوانیم به سطح کلانتر تحلیل مسأله منتقل شویم. همانطور که در آغاز یادداشت اشاره شد در سطح کلان آن بررسی کردن در یک تحلیل هویتی، نوروز به مثابه یک نشانه/ الگو، در بازخوانی نسبت «ایران»، «اسلام» و همچنین «انقلاب» لحاظ میمی شود.
بیش از پنج دهه پیش هنوز انقلاب اسلامی در ایران تکوین نیافته بود که صحنهی فرهنگی و اجتماعی سیاسی ایران در یک جمعبندی نمادین از تجربه جمعی خود در تاریخ معاصر، واجد سه قوه فرهنگی و اجتماعی عمده بود. یک قوه فرهنگی و اجتماعی، متجددهایی بودند که در صورتی که چه انقلابی بودند و همچنین بر انقلاب تأکید می کردند ولی باید توجه داشت اسلامی و همچنین ایرانی نبودند. روشنفکران چپگرا انقلاب را منهای اسلام و همچنین ایران میخواستند، از آن رو هیچ ابایی نداشتند با «برادر پهناور و بزرگتر» شان همکاری کنند. بعدها انقلاب اسلامی و همچنین صدق مفهوم «چپ امریکایی» – که از جانب امام و پیشوا خمینی مطرح شد- نشان داد برادر بزرگتر آن جماعت، نه شوروی که غیره ای می باشد. قوه عمدهی دیگر ولی باید توجه داشت متجددینی بودند که در صورتی که چه ملیگرا بودند و همچنین بر ایران تأکید میکردند ولی باید توجه داشت در عمل فرهنگی و اجتماعی خود نه «مسلم» بودند و همچنین نه روشهای انقلابی را بر مبارزات پارلمانتاریستی ترجیح میدادند. در صورتی که چه بعدها تمسک منورالفکرهای راستگرا به استقلال و همچنین سپس آزادی، با انقلاب اول و همچنین دوم زیر سؤال رفت و همچنین بیبنیان شد. قوه عمدهی سوم ولی باید توجه داشت متحجرین بودند: مقدسمآبانی که اسلام را میخواستند ولی باید توجه داشت نه به ایران و همچنین اوضاع آن هم میاندیشیدند و همچنین نه با انقلاب و همچنین روشهای دگرگونساز روی خوش نشان میدادند. بعدها هنگامی که صدق قدم انقلاب در دگرگونی اوضاع اسلام در جهان پدیدار شد، مدعای آن مقدسمآبان نیز بیش از پیش بر باد رفت.

نگاره شماره سه: انقلاب اسلامی ایران در زمانهای متولد شد که تعارض فرهنگی و اجتماعی
میان امر ملی، امر انقلابی، امر اسلامی به آخر رسیده بود. انقلاب اسلامی ایران
ولی باید توجه داشت در برابر متجددان و همچنین متحجران ایستاد و همچنین در تعاطی میان اسلام، انقلاب و همچنین ایران،
هویت جدیدی را بنیان گذاشت.
هویت ما در تضاد و همچنین کشاکش میان متحجرین و همچنین متجددین به مهلکه افتاده بود و همچنین نوروز هم جزئی از آن هویت بود. هنگام و زمانی که خرداد ۱۳۴۲، «انقلاب اسلامی ایران» در غربت و همچنین غیبت آن سه قوه فرهنگی و اجتماعی عمده متولد شد حامل آن استدلال ضمنی بود که «ما» هر سهی آن جریان فرهنگی و اجتماعی نیستم ولی واجد تعریفی متعالیتر از ارزشهایی هستم که آن سه جریان مدعی آن هم خواهند بود: ایرانی بودیم، اسلامی شدیم و همچنین انقلابی هستیم. در ساحت «انقلاب اسلامی ایران» آن سه مفهوم در یک تعاطی و همچنین داد و همچنین ستد، هویت ما را میسازند و همچنین آن تعارضهای ظاهری نه در ذات مفاهیم که محصول عدم صدق معرفتی و همچنین فرهنگی و اجتماعی هوادانشان می باشد. به همین دلیل «انقلاب اسلامی ایران» با روشنفکران به اصطلاح انقلابی بر سر مفهومی که داشتند و همچنین داشتهی مفهومیشان (انقلاب)، به خاطر نداشتههاشان (اسلام و همچنین ایران) درگیر میشد. «انقلاب اسلامی ایران» با منورالفکران به اصطلاح ملی و همچنین ایرانی، بر سر مفهومی که داشتند و همچنین داشتهی مفهومیشان (ایران یا ملیت) و همچنین به خاطر نداشتههاشان (اسلام و همچنین انقلاب) درگیر میشد و همچنین بالاخره «انقلاب اسلامی ایران» با مقدسمآبان به اصطلاح اسلامی بر سر مفهومی که داشتند (اسلام)، به خاطر نداشتههاشان (انقلاب و همچنین ایران) درگیر میشد. آن چنین بود که هویت ما حاصل تعاطی آن سه امر در یک تعریف متمایز بود، نه تعارض آن همها در تعریف موجود. سنت نوروز هم که جزئی از هویت ماست، در ساحت اندیشهی انقلاب اسلامی ایران و همچنین رهبرانش واجد آن سه معناست. سه معنایی که البته نقشهای متمایزی در آن دیدن کردن و نمایش آیینی بر عهده دارند؛ یکی محتواست (اسلام)؛ غیره ای ظرف تحقق می باشد (ایران) و همچنین غیره ای جهت تحقق(انقلاب).
نگاره شماره چهار: سنت نوروز در ساحت انقلاب اسلامی ایران حامل معنای متنوعی
در سه لایهی ایرانی، اسلامی و همچنین انقلابی شد. رهبر انقلاب اسلامی در تحلیل هایی که
پیرامون نوروز دارند به آن سه لایه و همچنین معنای هر یک اشاره کردهاند.
چالشهای هویت/ نوروز
نوروز هم سرشت و همچنین هم سرنوشت هویت ماست. سنت نوروز منهای اسلام به مسلخ سرمایهداری جهانی و همچنین استکبار جهانی میرود. در آن نگاه نوروز، هیچ تفاوتی با دیگر مناسبتهای وارداتی ندارد چرا که صرفاً یک جشن مجمل و همچنین بازار مفصل می باشد جهت مصرف اکثرا و بیشتر کالای مصرفی و همچنین تجملی. اسلام نباشد نوروز را میقدرت در اتاق جنگ مدام علیه ملت ایران(کاخ سفید) جشن گرفت.۲۵ از سوی دیگر منهای ایران، مسلک متحجرانی می باشد که در آن هم نیز نوروز نفی مذهبی میمی شود. آنانی که هر آن همچه در نصوص دینی نیامده باشد را بدعت میشمارند؛ هر چند عقل و همچنین همچنین نص آن هم را تأیید کرده باشد.۲۶ و همچنین بالاخره منهای انقلاب، نوروز میمی شود یک آیین فروافتاده در ورطهی روزمرگی. یک سنت فردی و همچنین حداکثر قبیلگی، نه یک سنت فرهنگی و اجتماعی، جامعهساز و همچنین مرتبط با سرنوشت جامعه. نوروز همسرنوشت هویت ماست؛ بدون تعاطی آن سه معنای فطری که در ساحت انقلاب اسلامی ایران به هم پیوسته و همچنین نوروز را، ما را متولد کرده می باشد، هم نوروز و همچنین هم اصل هویت ما در معرض چالشهای جدی فوق قرار خواهد گرفت.

نگاره شماره پنج: نوروزِ امروز، در ساحت انقلاب اسلامی ایران
در بالندگی معنایی قرار دارد و همچنین دوران آخر خود را تجربه میکند.
باقی اجزاء و همچنین نشانههای هویتی ما نیز وضعیتی مشابه دارد.
در سطحی کلانتر می قدرت از تحلیل نوروز در ادبیات رهبر انقلاب، چگونگی مواجههی اسلامی- انقلابی با سنتهای ملی را استنباط کرد. در نگرش رهبر انقلاب تکثر سهگانه در بارهی نوروز به وحدت میرسد و همچنین تعارض و همچنین نفی جای خود را به تعاطی و همچنین تکامل و همچنین گفتگو میدهد تا الگوی نمادین باشد جهت درک هویت و همچنین حل مسائل فرهنگی و اجتماعی ما. «نظم نوروز» در ساحت انقلاب اسلامی ایران آن ظرفیت را دارد که جهت ما روزی نو را رقم بزند.
پینوشتها:
۱. حضرتآیتالله خامنهای آن چنین استدالال میکنند: «نوروز، یعنی روز نو. در روایات ما – بخصوص آن هم روایت معروفِ «معلّیبنخنیس» – به آن نقطه توجّه شده می باشد… برداشت من از آن روایت، آن نیست. من آن روش میفهمم که حضرت، «روز نو» را معنا میکنند. منظور آن می باشد: امروز را که شهروندان و مردم شهر، «نوروز» گذاشتهاند، یعنی روزِ نو! روزِ نو یعنی چه؟ همه روزهای خداوند تبارک و تعالی مثل هم می باشد؛ کدام روز میتواند «نو» باشد؟ شرط دارد. روزی که در آن هم اتّفاق بزرگی افتاده باشد، نوروز می باشد. روزی که تو در آن هم بتوانید اتّفاق بزرگی را محقَّق کنید، نوروزاست.»؛ بیانات مورخ (۱۳۷۳/۰۱/۰۱)
۲. رهبر انقلاب در سخنانی آن تطور معنایی را آن چنین توضیح میدهند «جشنهای گوناگونی که قبل از اسلام بوده می باشد – در خدمت حکومتهای استبدادی و همچنین سلطنتهای پوسیده دوران جاهلیت ایران بود! محتوای نوروز، محتوای مردمی و همچنین خدایی نبود؛ توجّه و همچنین ارادت به حضرت حق در آن هم نبود؛ جهات عاطفی و همچنین انسانی و همچنین مردمی در نوروز نبود! ملت ایران نوروز را نگه داشتند؛ ولی باید توجه داشت محتوای آن هم را عوض کردند» (۱۳۷۳/۰۱/۰۱). همچنین در توضیح غیره ای در موردی آن تطور معنایی میگویند: «ایرانیِ زیرکِ مسلمان، نوروز باستانی را با عقیدهی خود و همچنین به شکل دلخواه خود، تغییر داد؛ قالب نوروز و همچنین صورت نوروز را نگه داشت، محتوای آن هم را عوض کرد. نوروز باستانی، نوروز پادشاهان بود؛ فرصتی جهت سلاطین و همچنین حکّام مستبد بود؛ جهت آنکه شکوه خود و همچنین عظمت ظاهری خود را به رخ ملّتها بکشانند و همچنین بنشینند از آنها هدیه بپذیرند. حتّی در زمان بنیامیّه و همچنین بنیعبّاس که نوروز به دربارهای خلافت اموی و همچنین عبّاسی وارد شد، آن هم رفتار و همچنین سیرهی پادشاهان و همچنین کسرایان فارسی باستان در دربار آنها عمل میشد. امّا ایرانیِ مسلمان، آن نظم را، آن قالب را بهنفع خود تغییر داد؛ اگرچه آن تغییر بهصورت دفعی انجام نگرفته می باشد امّا تو امروز بعد از گذشتن قرنها، دیدن میکنید که نوروز بهانهای و همچنین وسیلهای می باشد جهت ارتباط قلبی میان شهروندان و مردم شهر و همچنین میان مبدأ عظمت و همچنین عزّت، یعنی ذات مقدّس باریتعالی. در نوروز ایرانی، واقعیت و حقیقت نوروز یک واقعیت و حقیقت مردمی می باشد؛ شهروندان و مردم شهر بهمناسبت نوروز با یکدگر با صفا و همچنین محبّت رفتار میکنند؛ به یکدیگر تبریک میگویند و همچنین هدیه میدهند. رسم و همچنین سنّت باستانی و همچنین پادشاهی، امروز بعد از گذشت سالها و همچنین قرنها، در نوروز وجود ندارد.» بیانات مورخ (۱۳۹۴/۰۱/۰۱).
۳. رهبر انقلاب بر آن پیشامد جدید تأکید دارند که «آن جشن یک جشن ملی می باشد؛ جزو اعیاد دینی نیست» (۱۳۸۹/۰۱/۰۷) ولی باید توجه داشت مورد تأیید دینی قرار گرفته می باشد.
۴. بیانات مورخ(۱۳۸۹/۰۱/۰۷).
۵. رهبر انقلاب ضمن اشاره به معنایی که نظامهای پادشاهی، شاهنشاهی، کسرایان به نوروز بخشیدهاند وارد شدن نوروز به دربار خلافت عباسی را نیز همراه با آن معانی میدانند. (۱۳۹۴/۰۱/۰۱) ایشان آن چنین تحلیل میکنند که نوروز قبل از اسلام، «نوروز پادشاهان» و همچنین «سنتی پادشاهی» شده بود. (۱۳۹۴/۰۱/۰۱)
۶. رهبر انقلاب در یکی از سخنانشان میفرمایند: «من مایلم جوانان عزیز، بخصوص فرزانگان، به آن مطلب، درست توجّه کنند که اسلام در برخورد با پدیدههایی که از کشورها و همچنین از ملتهای دیگر، یا از دورههای قبل به آن هم رسیده می باشد، یک برخورد حکمتآمیز و همچنین همراه با دقّت و همچنین نگاهی همهجانبه دارد. هر چیزی که قابل آن می باشد تا محتوای صحیح پیدا کند، اسلام آن هم را میگیرد، به آن هم جهت و همچنین محتوای صحیح میدهد و همچنین در دسترس شهروندان و مردم شهر میگذارد.»(۱۳۷۸/۰۱/۰۱) دعوت رهبر انقلاب از نخبگان جهت توجه به موضوع مواجههی اسلام با پدیده های فرهنگی و اجتماعی جذاب و جالب توجه می باشد.
۷. رهبر انقلاب نوروز را فارغ از آن هم بُعد دینی که بعدها پیدا میکند، «حامل ارزشهای برجسته و همچنین ممتاز» و همچنین حامل «معانی برجسته» میدانند. (۱۳۸۹/۰۱/۰۷)
۸. رهبر انقلاب در تحلیلی دینی محاسبه فردی یا شخصی و همچنین فرهنگی و اجتماعی را شامل وظایف آغاز سال شمسی بر می شمارند: «یکی از وظایف اوّل سال شمسی آن می باشد که هر کسی به حالات و همچنین حساب خود – هم حساب فردی یا شخصی، هم حساب عمومی، هم شخص، هم جماعت مثل یک ملت – رسیدگی کند.» (۴/۱/۱۳۷۵)
۹. آراستگی ظاهر شامل آموزههایی می باشد که معنای اسلامی نوروز آن هم را تأیید و همچنین تجویز میکند؛ رهبر انقلاب میفرماید: «شهروندان و مردم شهر را توصیه میکند: «اغتسل و همچنین البس و همچنین انظف ثیابک» غسل کنید، خود را شستشو دهید و همچنین تمیزترین لباسها را – البته صحبتی از لباس نو نیست؛ صحبت از لباس تمیز می باشد – بپوشید.» (۱/۱/۱۳۷۸)
۱۰. بیانات رهبر انقلاب در ۷/۱/۱۳۸۹.
۱۱. رهبر انقلاب در شمار محسنات نوروز به آن مطلب اشاره میکنند که شهروندان و مردم شهر «نوروز را بهانهای جهت زیارت اعتاب مقدّسه قرار میدهند». ۱/۱/۱۳۷۷
۱۲. رهبر انقلاب در تحلیل نوروز به «صله رحم و همچنین صله احباب» اشاره میکنند به آن سبب نوروز را یک «سنت فرهنگی و اجتماعی خوب» میدادند. (۱/۱/۱۳۷۷)
۱۳. حضرت آیتالله خامنهای در تشریح دیدگاه اسلامی در موردی اجزاء آیین نوروز، تأیید «دیدار جدید و تو و تازه کردن با طبیعت» و همچنین «نزدیکی به طبیعت» میگویند: «اسلام … هیچ اشکالی نمیبیند که شهروندان و مردم شهر – فرض بفرمایید – در مناسبتی از مناسبتهای عید، به فضای باز بروند، با سبزه و همچنین طبیعت و همچنین صحرا، دیداری جدید و تو و تازه کنند، خود و همچنین طبیعت را با یکدیگر نزدیک کنند و همچنین لذّتِ صحیح و همچنین سالم ببرند. مانعی ندارد.»(۱/۱/۱۳۷۸)
۱۴. صحیفه امام و پیشوا ج۱ ص ۱۵۷.
۱۵. به عنوان نمونه ن. ک به صحیفه امام و پیشوا، ج ۱۱ ص ۵۰۴ و همچنین ج ۱۹ ص ۴۰۹.
۱۶. به عنوان نمونه ن. ک به: صحیفه امام و پیشوا ج ۴ص ۲۵۱، ج ۷ ص ۵۵، ج ۱۱ ص ۵۰۴ و همچنین ۵۳۱، ج ۱۲ ص ۳۸۳، ج ۱۶ص ۹۶، ج ۱۸ ص ۵۷، ج ۱۹ ص ۲۸۶ و همچنین ۳۵۱ و همچنین ۴۷۸.
۱۷. به عنوان نمونه ن. ک به: صحیفه امام و پیشوا ج ۹ ص ۴۰۲.
۱۸. جهت نمونه ن. ک به: صحیفه امام و پیشوا، ج۱۰، ص۱۳۰-۱۳۱.
۱۹. در موردیآن دیدگاه رهبر انقلاب میقدرت به مفهوم «انقلاب شهروندان و مردم شهر» و همچنین استدلال «انقلابِ مناسبات اجتماعى و همچنین اقتصادى، فرع بر انقلاب شهروندان و مردم شهر می باشد»، و همچنین مفهوم «انقلاب روحى» ( ۱/۱۲/۱۳۶۹) اشاره کرد. رهبر انقلاب «اولویت» و همچنین «اهمیت» آن تحول روحی را جهت بازتولید انقلاب اسلامی در در دوران پس جنگ خاطنشان میکنند (۱۴/۱۱/۱۳۷۰) و همچنین در تشریح مفهوم استعاری
«فتحالفتوح» به مثابه محصول آن انقلاب روحی، به عمق آن «مبناى اسلامى و همچنین الهى خیلی زیاد مستحکم» آن استدلال امام و پیشوا خمینی اشاره میکنند (۱۰/۱۰/۱۳۶۹) و همچنین «حادثهى انسانى» بودن آن فتح را مورد تأکید قرار میدهند (بیانات ۲۶/۷/۱۳۷۷)
۲۰. در آن باره میقدرت به آن بیانات رهبر انقلاب اشاره کرد: «در صورتی که تو میخواهید روز اوّلِ فروردین را هم جهت خودتان روز «نو» و همچنین نوروز قرار دهید، شرط دارد. شرطش آن می باشد که کاری کنید و همچنین حرکتی انجام دهید؛ حادثهای بیافرینید. آن هم حادثه در کجاست؟ در درون خود تو! «یا مقلّب القلوب والابصار. یا مدبّراللیل والنّهار. یا محوّل الحول والاحوال. حوّل حالنا الی احسن الحال» در صورتی که حال خود را عوض کردید، در صورتی که توانستید گوهر انسانی خود را درخشانتر کنید، حقیقتاً جهت تو «نوروز» می باشد! در صورتی که توانستید پیام انقلاب، پیام پیامبران، پیام امام و پیشوا بزرگوار و همچنین پیام خونهای مطهّرِ بهترین جوانان آن ملت را – که در آن راه ریخته شده می باشد – به دل خودتان منتقل کنید، جهت تو «نوروز» می باشد.» (۱/۱/۱۳۷۷)
۲۱. تحلیل محتوای پیامهای رهبر انقلاب از سال شمسی ۱۳۶۹ تا کنون مبین آن مطلب می باشد که پیام آغاز سال شمسی به مهمترین مسأله/راهکارهای جامعه در هر دوره اشاره دارد.
۲۲. در صورتی که چه آیتالله خامنهای از آغاز دوران رهبری در پیام نوروزی خودشان بعضی از مضامین تأکید داشتند ولی باید توجه داشت از سال شمسی ۱۳۷۸ که به مناسبت یکصدمین سال شمسی تولد امام و پیشوا خمینی به نام ایشان نامگذاری شد تا کنون، یک و همچنین نیم دهه می باشد که سنت نامگذاری سال شمسیها ادامه داشته می باشد.
۲۳. آن مبحث در بحثی با عنوان «نامگذاری به مثابه سیاستگذاری» توضیح داده شده می باشد.
۲۴. سخنرانی نوروزی رهبر انقلاب در حرم امام و پیشوا رضا علیهالسلام از سال شمسی ۱۳۸۲ تا کنون ادامه داشته می باشد.
۲۵. چندسالی می باشد که بعضی کاخ سفیدنشینان با جشن سال شمسی نوی ملتی همراهی میکنند که روزی میخواستند ریشهاش را بخشکاند. شهروندان و مردم شهر آن هم پیام سال شمسی نو که از واشنگتن صادر میمی شود و همچنین آن هم سفرهی هفت سینی که در کاخ سفید پهن میمی شود را جدی نمیگیرند ولی «بزککنندگان» با دست مایه قراردادن آن قبیل رفتارها نوروز و همچنین هویت ایرانی را به مسلخ اربابان کدخدای جهانی میبرند.
۲۶. حضرت آیتالله خامنهای ضمن ارائهی یک استدلال عقلی در موردی مواجهه اسلام با سنتهایی که جامعهها یا تاریخهایی غیر اسلامی برخاسته می باشد(۱/۱/۱۳۷۸)؛ در میان مجموع روایتهای «نیروز»؛ تنها به قبول روایت معلّیبنخنیس از امام و پیشوا صادق علیهالسلام را (به دلیل ثقه بودن راوی) تصریح دارند (۲۳/۱/۱۳۹۰) ولی در بارهی اعتبار مضمونی و همچنین استحکام اسنادی بعضی دیگر از روایتها توقف میکنند(۱۷/۱/۱۳۸۹) در صورتی که چه به روش کل به وجود روایتهای دیگر مؤید نوروز اشاره دارند. (۷/۱/۱۳۸۹)