نقد تحلیل کارتون Brave ( شجاع )
شجاع : Brave
کارگردان : Mark Andrews،
نویسنده :Brenda Chapman ، Mark Andrews
صداپیشگان :
Kelly Macdonald … Merida
Billy Connolly … Fergus
Emma Thompson … Elinor
Julie Walters … The Witch
و…
ژانر : کارتون جالب – اکشن
درجه سنی : PG ( مناسب برای افراد بالای ۷ سال )
زمان : ۹۳ دقیقه
یکی از ایرادات همیشگـی که به شرکت عظیم ” پیکسار ” وارد بوده این هست که ارزش چندانی به تولید و ساخت کارتون جهت دختر ان نمی دهد. اما ۱این را هم باید در نظر گرفت که شرکت پیکسار از بدو تاسیس تا به امروز تقریباً تمام افرادی که در آن مشغول به کار هستند را مردان تشکیل می دهند و فکر می کنم تنها تعداد کمی از خانمها باشند که آن نیز در پُست های نه چندان خیلی مهم در این شرکت مشغول به کار باشند! در مجموع به نظر می رسد که پیکسار علاقه ی خاصی به تهیه و تولید کارتون های زنانه نداشته سابقه اش هم کاملاً گویای این حقیقت است. ولی هم اکنون که پیکسار زیر مجموعه شرکت ” والت دیزنی ” شده ( شرکت دیزنی مالک بیش از نیمی از سهام پیکسار است ) ظاهراً فشارهای دیزنی هم بر روی آنها اثر کرده اینبار اثری یک دختر انه را روانه سینما کرده اند. خوشبختانه برخلاف پیکسار ، شرکت والت دیزنی تا به امروز انیمیشن های زنانه بسياري را تهیه و تولید که خیلی ی از آنها جزو به یاد ماندنی ترین انیمیشن زیبا های تاریخ سینما به حساب می آیند و به نظر می رسد اکنون نوبت شرکت پیکسار هست که در این بخش خودی نشان دهد.
در قرن دهم میلادی در کشور اسکاتلند پادشاهی به نام فرگوس ( بیلی کانلی ) و همسرش ملکه الینور ( اِما تامپسون ) زندگی خوب خوشی را سپری می کنند. پادشاه ملکه همچنین دختر ی به نام مریدا ( کلی مک دونالد ) دارند که در حال تربیت او برای اداره کشور در آینده هستند . ولی مریدا برخلاف آموزه های مادرش، اعتقادی به رفتارهای سلطنتی و رسمی ندارد بجایش رفیق دارد تا تیراندازی سوارکاری را بیاموزد! همین اختلافات سبب می شود تا رابطه مریدا با خانواده اش دچار فراز نشیب های زیادی شود. ولی مساله اصلی زمانی به سراغ مریدا می آید که خانواده اش تصمیم می گیرند او را به همسرداری مردی درآورند ولی مریدا با زیرکی به آن مرد می گوید که در خاندان آنها ً افراد را از همان زمان کودکی برای هم نشان می کنند همسرداری های خارج از این چارچوب رایج نیست!۲
بعد از این ماجرا بگو مگوهایی که بین مریدا مادرش بالا می گیرد، مریدا با عصبانیت از قصر خارج می شود در راه با حباب های آبی رنگی مواجه می شود که او را به سمت کلبه یک جادوگر هدایت می کنند. مریدا بعد از آشنایی با جادوگر از او می خواهد تا سحری انجام دهد تا مادرش تا این میزان به او کارهایش خرده نگیرد ولی در عوض این جادوگر ملکه را تبدیل به خرسی سیاه می نماید ، آن خرسی که اهالی منطقه به محض دیدنش او را از پای در می آورند! حال مریدا می بایست مشکلی را که بوجود آورده حل نماید و…
شرکت پیکسار اما اگر چه بعد از مدتها تصمیم گرفته یک انیمیشن دخمل انه را روانه سینماها نماید ولی حتی در تهیه و تولید « شجاع/ Brave » سعی کرده تا فرد اصلی جریان که یک دخمل است را مفرق با دخمل های ً لوس شرکت دیزنی خلق نماید ! مریدا به عنوان شخصیت مهم جریان دخمل ی است که برخلاف افرادی مانند ” سیندرلا ” ، علاقه ای به دیدنی بودن ندارد و در مجموع خوشش نمی آید که نه جذاب باشد نه مردی به پر و پایش بپیچد! بجایش او طرفدار هست تا مثل قهرمانان تیراندازی با کمان را بیاموزد یک سوارکار پیشرفته شود. پیکسار حتی در خلق این فرد طعنه های خاصی نیز به پرنسس های والت دیزنی می زند و زمان ی که مادر مریدا به او آداب رسوم رفتار سلطنتی را توضیح می دهد، با بی میلی تنها گوش می دهد و پس با تکان دادن سر به جهان ی خودش باز می گردد؛ گویی که این نوع رفتار اصلاً جهت ش با اهمیت زیاد نیست او رفیق دارد راه را پیش بگیرد.
« شجاع » اما جدای از تمام فرق هایی که با کارتون های رایج زنانه دارد، در اصل جریان مادر و دخمل ی است که به خوب ی نوشته شده ۳و تا انتها فیلم زیبا به خوب ی روایت می شود. مریدا که مادرش تبدیل به خرس شده، فقط ۲ روز فرصت دارد تا این طلسم را خنثی نماید وگرنه مادرش برای همـواره تبدیل به خرس خواهد شد! در این راه افراد منطقه که دل خوشی از این نوع خرس ندارند سعی می کنند تا او را نابود کنند ولی مریدا هربار با دلاوری هایش مانع از انجام اینکار می شود تا بدین سان مادرش از اینکه تابحال پی به استعدادهای پنهانی یک دختر ش نبرده شرمسار شود. اما برای اینکه توازن برقرار شود در بخشی از جریان هم مادر مریدا مانع از آسیب رسیدن به یک دختر ش می شود تا تماشاگر با تمام وجود لذت رابطه عاشقـانه مادر و یک دختر را در کارتون پیکساری حس نماید . در کل می توانم بگویم که پیکسار به مانند همـواره در نگارش فیلـم نامـه توجه ویژه ای به ذائقه مخاطب خودش داشته در اینجا هم جریان « شجاع » را دقیقاً همآهنگ میل قشر مونث جامعه به نگارش درآورده و فکر نمی کنم یک دختر ی باشد که از تماشای « شجاع » لذت نبرد.
اما جهت من توجه به جزییات تکنیکی انیمیشن « شجاع » بیش از جریان جذابیت دارد چراکه در آن وسواس بسیار زیاد ی به کار رفته است. قطعه های موزیک اسکاتلندی به کار رفته در این انیمیشن چنان گوش نواز و دل نشین می باشند که تماشچنانچه را مدهوش می کنند. زیبا ترین این موزیک ها زمانی به گوش می رسد که جولی فولیس در حال آواز خوانی بر روی حتمـا ت مکانی اسکاتلندی است که پیشنهاد می کنم به احتمال زیاد به آن گوش دهید.
« شجاع » از لحاظ گرافیکی مانند اکثرا کارتون های پیکسار، چشم نواز است. قشنگ ترین افکت های گرافیکی را می توانید در موهای پریشان مریدا مشاهده بکنید که موج های آن به قشنگ یی به رقص در می آیند. همين طور محیط جنگل به کار رفته در این کارتون زیاد زیبا است رنگ بندی های تیره جنگل در برترین حالت ممکن قرار دارد. اما شاید بتوان اصلی ترین ایراد فیلـم ۴ را مربوط به چهره مریدا دانست که جزییات زیاد ی در آن به چشم نمی خورد. جالب اینجاست که صورت مریدا به عنوان شخصیت اصلی جریان در مقایسه با شخصیت های منفی ، از ظرافت های به مراتب کمتری بهره برده است. شما به راحتی می توانید انواع چین چروک ها را در صورت فرد های بد جریان مشاهده بکنید ولی درباره مریدا این جزییات اصلا به چشم نمی خورد.
صداپیشگان کارتون « شجاع » کار خود را به خوب ی انجام داده اند. صوت کلی مک دونالد در نقش مریدای جسور کاملاً جا افتاده و قابل باور است. همچنین صوت اِما تامپسون در نقش ملکه الینور که همـواره نگـران مریدا است ، مثل همیشه عالی بوده. صوت بیلی کانلی پیشکسوت هم در نقش فرگوس مثل همیشه بی نقص است . بیلی کانلی همـواره گزینش مطمئنی جهت صداپیشگی بوده است.
در مجموع می توان گفت کارتون « شجاع » اثری زیبا مانند اکثر ساخـته های شرکت پیکسار است. پیام اصلی این انیمیشن که قصد دارد به مخاطبش ارائه دهد این است که همیشه یکدیگر را رفیق داشته باشید چنانچه هم روزی با یکدیگر اختلاف پیدا کردید ، هرگز این را به حساب دشمنی نگذارید. این هم از پیام اخلاقی!
